Ik vroeg me af of ik hier wel zou over schrijven, ik heb zelf niet zoveel met labeltjes of stempeltjes. De laatste tijd heb ik wel wat hulpverleners gezien en dan nog vooral omdat ik met fertiliteit bezig was. Dat ik me altijd anders dan de anderen gevoeld heb, zei ik, dat dat nog steeds zo is en dat ik soms zo weinig connectie kan voelen met anderen. Dat die psychiater zelfs zei dat ik ook anders was. Ik was eigenlijk min of meer geschokt toen ze dat zei moet ik toegeven. Dat ik bij mezelf toch wel heel vaak kenmerken van autisme opmerkte, dat het bovendien best gek is dat ik in mijn omgeving best wel wat mensen met autisme heb, zei ik ook nog, het viel ook echt op, ook dat ik met hen veel meer connectie voelde dan met anderen. Je zou van minder gaan denken dat je jezelf misschien ook wel ergens in dat spectrum bevindt. Ik legde het voor aan mijn psychologe…

Mijn psychologe zei dat ik toch hoogbegaafd was en dat het daardoor kwam, maar dat ze er echt wel zeker van is dat ik geen autisme zou hebben. Er was al langer het vermoeden dat ik hoogbegaafdheid heb, maar ik was daar echt niet van overtuigd… “Ik? De mislukkeling in het leven? Laat me niet lachen, wat zou ik nu hoogbegaafd zijn?” Ze moest toen wat lachen en zei dat die opmerking nu net heel eigen was voor mensen die hoogebegaafd zijn. Ze opperde dat ik me kon laten testen op hoogbegaafdheid. Ik gaf mijn akkoord om de test te doen, dat was in mei… voor alle duidelijkheid: Dat is dus geen IQ-test, de reden daarachter was omdat mensen met hoogbegaafdheid doorgaans onderpresteren wegens faalangst. Al blijft een IQ-test het enige officiële middel om hoogbegaafdheid vast te stellen. Op één IQ-test scoorde ik wel hoger dan de grens die hoogbegaafdheid aangeeft trouwens,ik was toen zelfs uitzonderlijk hoogbegaafd. Een keer had ik ook 104 en hoewel iedereen toen riep dat dat niet kon, had ik echt wel 104 gescoord. Nu zijn IQ-testen sowieso momentopnames en vind ik ze vrij onnozel, ik denk namelijk ook niet dat je IQ als zijn geheel kan meten. Ik denk ook gewoon dat de ene mens misschien een hoger IQ heeft voor taal en een ander weer meer voor wiskundige vraagstukken of zo. Niet dat ik een expert ben in die materie, maar het lijkt mij gewoon logisch. Aangezien die IQ test waar ik wél boven de grens zat de laatste was die ik deed, had/heb ik ergens ook gewoon het vermoeden dat je zelfs in IQ-testen kan bijleren. Als je nu eenmaal weet welke manier van denken ze verwachten, kan je je denken ook meer in die richting buigen, daar moet je ook geen genie voor zijn, denk ik dan. Bovenop dat alles weet iedereen dat iemand zonder scholing waarschijnlijk heel laag scoort op een IQ test, maar net zo goed hoogbegaafd kan zijn. Ik neem IQ testen dus ook met een korreltje zout, al vroeg ik me ooit wel af wat het hoogst gescoorde IQ ooit zou zijn. Zelfs dan kreeg ik opmerkingen dat dat niet uitmaakt omdat sommigen zich kennelijk aangevallen voelden, terwijl ik me dat gewoon afvroeg en ik ook zei “Als ik me afvraag hoe lang de grootste mens op de wereld is, gaat niemand zich aangevallen voelen, maar ik bekijk dat als een zelfde soort vraagstelling.” Een vriendin die er eerst net zo kwaad op reageerde, gaf me dan ergens wel gelijk. Je afvragen wat het hoogst gemeten IQ is, heeft niets te maken met een waardeoordeel of iets dergelijks. Je bent er ook niets mee om zoiets te weten, maar soms wil ik gewoon echt banale fait divers weten. Ik heb altijd zo in elkaar gestoken. Het toont wel de gevoeligheid erover aan, dus ook daarom wist ik niet goed of het wel slim was hier een blog over te schrijven. Oh, dat is 250 trouwens, al vermoedt men dat sommige mensen nog een hoger IQ hebben, maar een IQ-test kan niet hoger scoren dan 250, dat weten we bij deze ook alweer.

In ieder geval kwam er dus bevestiging uit, ik heb kennelijk het kenmerk hoogbegaafdheid.. De bedrading in mijn hersenen is gewoon anders, vandaar dat ik mezelf zo erg herken in autisme, zei mijn psychologe. Ik situeer mij trouwens in de subcategorie niet-schoolse, creatieve hoogbegaafdheid. Die is ook moeilijker te meten dan schoolse hoogbegaafdheid, net omdat westerse IQ-testen heel erg gericht zijn op het schoolse systeem. Maar waar ik eerder zei dat ik me kan indenken dat mensen sowieso een verschillende IQ zouden scoren op taal en op wiskundige dingen (en dat 2 schoolse dingen zijn), is het inderdaad niet zo gek dat er nog een andere hoogbegaafdheid is, vermoed ik, die bovendien met een IQ test moeilijker te meten is. Het zou zich op de grafiek in IQ wel nog hoger situeren dan die schoolse hoogbegaafdheid. Niet dat dat zoveel uitmaakt, maar dat zou zijn… Mijn psychologe ging samen met mij overlopen

Er zijn eigenlijk 3 hoofdkenmerken van niet schoolse hoogbegaafdheid

1. Anders:

Mijn hersenen werken anders en ik pas mij dus al mijn hele leven aan en voel me daar niet goed bij, ik ben bij wijze van spreke een kameleon en weet niet meer wie ik zelf bent. Mijn vader moedigde mij al helemaal niet aan in bijvoorbeeld die creativiteit, dus ik dacht zelfs dat creatief zijn niet oké was, dat is op zich normaal. Ik mocht mijn talenten in feite niet benutten, mijn vader was ook echt alleen bezig met prestaties wat betreft zijn kinderen. Tekenen vond hij tijd verdoen en muziek was niet belangrijk in het leven, zei hij tegen mij. En ik was dan een kind dat graag tekenende, schilderde, verhaaltjes schreef en muziek wilde leren spelen. Dat is nu ook nog zo. Nu ik bijna 35 ben, weet ik immers dat het toch een uitweg zoekt en nu geef ik er ook aan toe, al hoor ik nog steeds een stemmetje op de achtergrond dat me zegt dat ik mij toch echt wel met veel nuttigere dingen kan bezig houden. Het feit dat ik me het best voel als ik me kan terugtrekken in de Ardennen en daar dan bijna enkel aan het schrijven en het schilderen ben, is voor mijn psychologe daar wel een van de grootste kenmerken van. Omdat ik daar dan wel aan toegeef en mij al helemaal niet moet aanpassen aan anderen en verwachtingen van de maatschappij, (wie of wat die maatschappij dan ook moge zijn.) En dat ik dat alleen zijn dus ook gewoon nodig omdat ik dan even geen kameleon moet zijn.

2. Intens:

ik zie en voel veel meer dan een ander, ik heb een ruimte en de sociale situatie heel snel gescand als ik ergens binnen kom. Ik krijg dus ook veel meer prikkels binnen dan anderen, leef zonder filter en beleef die prikkels bovendien veel intenser. Daarom ben ik ook te druk, te gevoelig, te emotioneel, te rationeel, te diepgaand, te praatgraag, te stil,  te, te, te, te … voor anderen. Ik voel ook weinig connectie omdat anderen dat niet zo doorleven en de helft van de tijd niet eens weten over wat ik het heb, de link niet snappen en niet kunnen volgen wat ik wil zeggen… Heel vaak geeft die intense doorleving van alles gezien en gehoord te hebben ook heel veel overprikkeling. Om te ontprikkelen heb ik dus ook tijd alleen nodig in een vertrouwde omgeving.  (Dat maakt ook duidelijk waarom ik verhuizen verschrikkelijk vind en niet graag op reis ga, dan vind ik gewoon geen rust door onvertrouwde prikkels.) In hedendaagse termen noemen ze dit ook hoogsensitief. Mijn psychologe noemt het intens (in)voelend, maar het is hetzelfde, hoogsensitief is gewoon een recentere benaming. Het is dus ook zo dat iemand die hoogsensitief is per definitie niet hoogbegaafd is, omgekeerd is de kans wel al veel groter.

3. Snel:

Ik denk sneller en associeer meer. Daardoor heb ik onrechtstreeks ook zo een extreme faalangst ontwikkeld. Op school moest ik vooral wachten tot de anderen het begrepen hadden en pas bij het ouder worden, leerde ik dat ik het soms ook niet begreep en dat geeft enorm veel angst, want je kent dat niet (onbekende dingen geven angst) en bovendien weet ja dan niet hoe je daarmee om moet gaan. Ik herinner me ook wel dat ik op school vaak dacht “oh, begrijpen ze het nu nog niet.” Het is ook pas in het 4^de middelbaar dat ik ontdekte dat ik soms toch best eens een boek open deed. Ik was met kerstmis plots gebuisd voor wiskunde en fysicia. Ik schrok daar best wel van, het gekke was dat ik ook helemaal niet wist hoe je kon studeren voor wiskunde en fysicia, dat was toch maar wat oefeningen maken? Volgens mijn opinie kon je dat of niet en kon je ten hoogste een formule leren en meer ook niet. Bij fysica net hetzelfde, tot dan toe deed ik dat ook zo. Alleen had ik nu 49% voor wiskunde en 48% voor fysicia. In het 4^de middelbaar hadden we met Pasen nog examens voor de hoofdvakken, dus ook wiskunde, nu had ik zelfs 46% en het gekke was: ik begreep maar niet waarom ik buisde. Tot zowel mijn moeder als mijn lerares wiskunde zeiden dat ik misschien kon gaan studeren voor wiskunde. Ik wist echt niet hoe dat moest, waarop mijn moeder mij heeft geleerd hoe ik wiskunde moest gaan studeren. Dit klinkt echt belachelijk, maar dat is dus echt zo. In juni had ik overigens 92% voor wiskunde. Mijn moeder opgelucht en mijn lerares van wiskunde schreef op mijn rapport (ze was ook onze klaslerares), zie je wel dat je het kan! Het is ook niet te verwonderen dat ik eigenlijk pas dan echt faalangst ben gaan ontwikkelen, of toch veel erger dat ooit tevoren. Want die kiem zat er wel al vroeg in. Ook die angst is bovendien enorm gevoed door mijn opvoeding, maar goed…
Ik heb voordien gewoon nooit leren leren, ik deed wel alsof ik leerde want dat werd nu eenmaal van mij verwacht, maar alles ging bij wijze van spreke vanzelf en plots ging het niet meer vanzelf. Het maakte dat ik op mijn ^de zelfs niet meer durfde beginnen aan universiteit en dan maar hogeschool ging doen. Daar dan tijdens elke examens zat te braken en studeerde met de emmer naast mij, bovendien gedrogeerd was van de kalmeerpillen en ondanks dat nog de ene paniekaanval na de andere had. Toch was ik elk jaar de eerste van de klas en haalde ik grootste of grote onderscheiding, zelfs met studeren vanop de PAAZ afdeling na een serieuze zelfmoordpoging, zelfs dan… Het is dankzij pure doorzetting dat ik dat diploma gehaald heb. Veel hoogbegaafden halen om onder andere deze reden niet eens een middelbaar diploma…

Bovendien denk ik zo snel en associeer ik zoveel, dat er in mijn hoofd veel meer gebeurt dan bij anderen wanneer men mij iets vertelt, waardoor ik de focus makkelijk kwijt raak en meer tijd nodig heb voor ik de essentie terug te pakken heb om dan gepast te reageren. Ik weet nog steeds dat een psychiater me zei dat ik niet te veel kon denken, maar wel te veel kon piekeren, ik was nog maar 19 maar was verre van akkoord met haar stelling. Ik kreeg anderen ook niet uitgelegd dat ik wel degelijk last kan hebben van te veel te denken zonder te piekeren. Ik heb hierin eindelijk de verklaring voor mezelf gevonden… Ik kan dus wel degelijk te veel denken, zonder te piekeren, mijn gedachten gaan gewoon alle kanten op en daar heb ik last van. Simpel. 😉

Ik schreef er al eerder over op mijn blog, maar ik heb het inzicht nu wel meer mee dan toen. Ik begrijp nu ook heel goed waarom er wel vaker gezegd wordt dat er zoveel overlapping is tussen autisme en hoogbegaafdheid. Ik zie de overeenkomstige kenmerken inderdaad wel en dat is waarschijnlijk ook de reden waarom ik me beter voel bij mensen met ass, ik zie ook in waarom een van mij beste vriendinnen (met ass) zegt dat ik een halve autist ben. Nu ja, het verklaart het een en ander, niet meer dan dat natuurlijk. Ondertussen ging ik erover lezen, blijkt dat HB en ASS in diagnosestelling zelfs heel vaak door elkaar gehaald worden. Niet dat etiketjes er echt toe doen. Ik vroeg me zelfs eerst af wat ik nu met de info dat ik dus waarschijnlijk wel hoogbegaafd zou zijn, moest doen tot mijn psychologe zei “Je moet daar op zich niets mee doen, het geeft je enkel meer inzicht in jezelf.”

Dat laatste vond ik een mooi besluit en wil ik graag doortrekken naar alle labeltjes en etiketjes in welke categorie dan ook. Een labeltje is goed om inzicht te krijgen en dingen te kaderen, maar daar stopt het dan ook, mij gaf dit inzicht inderdaad veel meer rust: t is manier hoe ik in elkaar zit, niet meer dan dat, maar ook niet minder. Verder vind ik nog steeds dat labeltjes er in feite niet toe doen. Ik weet nu wel dat het daardoor is dat ik zo moeilijk een passende job vind en daar mijn weg zo moeilijk in kan vinden, wat de faalangst dan ook weer niet ten goede komt…. vicieuze cirkels dus.