.

De titel is de eerste zin uit het lied “the sound of silence” van Simon and Garfunkel. Ondertussen al enkele keren gecoverd….  Een liedje dat voor mij veel betekent…

Als je mijn medische anamnese erbij neemt staat er ergens “recidiverende depressies” tussen.  Vroeger hebben er ook andere psychiatrische diagnoses gestaan, maar ik denk dat men het bij mij uiteindelijk niet zo goed wist, alleen van de depressie(s) is men zeker…. Ikzelf weet namelijk niet of het recidiverende depressies waren, voor mij was het eerder een zeer lange depressie met af toe wat terug opklimmen en terug dalen, maar op al die jaren niet uit de put geraakt. Die put ben ik uitgeraakt nadat mijn vader overleden is, dat heeft waarschijnlijk ook zijn reden, maar ja…


Nu ja, afgezien wat de exogene reden van depressie is, is er volgens mij ook sowieso een endogene reden. Vroeger maakte men heel vaak het onderscheid tussen exogene en endogene depressies. Iets daarna kwam daar ook nog de somatogene depressie bij. Exogeen dat is door een reden van buitenaf, dus in mijn geval: alles stapelde zich op net voor ik depressief werd, dat is zo, dat is een feit waar ik niet naast kan kijken, en dat werd me teveel. Endogeen, dat wil zeggen dat je gewoon vanuit jezelf vatbaar bent voor depressies en je die van daaruit oploopt. Kijk, ik kan moeilijk ontkennen dat mijn familie vrij is van depressie en consoorten. En men vermoedt dat er ergens iets familiaal inzit ook, de vraag is dan alleen of dat nature of nurture is natuurlijk, er is geen depressiegen, weet je wel. Dan heb je ook nog somatogeen, dat wil zeggen ontstaan door een perfect aanwijsbare medische reden. Ook dat is bij mij zo, ik heb PCOS en mensen met PCOS zijn veel vatbaarder voor stemmingsstoornissen en stemmingsschommelingen door de extreme hormoonschommelingen.  Maar heel nuchter bekeken: ik heb alle drie de redenen als mogelijke oorzaken en daarom denk ikzelf dat het vooral een mengeling van is en vraag ik me af of de opsplitsing van exogeen, endogeen of somatogeen zo van belang is….

Wat ik vooral leerde uit eigen ervaring. Depressie dat is wachten tot het voorbij is, niet in de zin van “niets doen”, integendeel, maar wel gewoon van “tijd is je bondgenoot” en niets meer of minder. Antidepressiva: geslikt, nooit meer… Ik vind het letterlijk bucht en ik werd er nog meer depressief van omdat alles afgevlakt werd. Ik zei het eerder al: ik stopte van de ene op de andere dag met een dosis van 300 mg Effexor Exell of Venlafaxine (stofnaam). De hoogste dosis, zo men zegt. Een drietal weken later wist ik niet wat ik meemaakte, ik had plots terug gevoelens. Dat was overweldigend, echt overweldigend, maar ik genoot ervan. Ik kon terug ontroerd zijn, terug oprecht lachen en oprecht huilen en ik werd terug creatief. Ik ben er ook al met anderen in gesprek over gegaan. Een van hen zei mij: “Tja, Els, voor de meer creatieve en kunstige zielen zoals wij heeft antidepressiva net de omgekeerde werking, denk ik, net omdat het afvlakt en dan voelen wij ons doodongelukkig. Verder hebben wij die pieken en dalen ook nodig, vermoed ik.” Er zat iets van logica in, ook hij had uitgebreid ervaring met depressie en antidepressiva trouwens… (Oh ja, de dalen dus, maar ja hoor, ook pieken: ik heb rond mijn 25ste de diagnose bipolaire stoornis gekregen, hetgeen men in de volksmond ook wel manisch-depressief noemt… al vond men dat men van te weinig manische periodes kan spreken bij mij… dus viel ze weer weg… Als het kind maar een naam heeft zeker?)


In ieder geval: stoppen met antidepressiva bracht natuurlijk wel risico’s met zich mee. Nog niet in het minst omdat ik van de ene op de andere dag met een hoge dosis ben gestopt. Ik ben overigens psychiatrisch verpleegkundige en ik weet goed genoeg dat dat allesbehalve goed is en dat afbouwen aan te bevelen is. Pas na een jaar durfde ik mijn psychiater het trouwens op te biechten, al die tijd bleef zij gewoon voorschrijven, ze had namelijk ooit gezegd dat ik het mijn hele leven ging moeten slikken. Ze keek mij toen echt heel streng aan en zei dan, net niet kwaad eigenlijk: “Dan hebt gij heel veel change gehad” Ik bevestigde en zei “ja, ik weet het”. Nu ja, wat context… Ik was toen al drie weken elke morgen aan het braken en hield die pillen bijgevolg ook niet binnen, waardoor ik het echt te onnozel vond dat ik ze bleef nemen…. Het is dus niet dat ik gewoon dacht “flut, ik ben ze beu dus ik stop ermee!”

Ik nam dan nog wel slaapmedicatie… maar ook daar: ik nam een cocktail om u tegen te zeggen. Ooit zei mijn apotheker dat een normale mens daar 5 dagen van slaapt en ik zei hem: ik ben blij als ik er 4u mee haal. Hij heeft ooit ook naar mijn psychiater gebeld om te vragen of ze dat echt allemaal voorschreef. Ja dus, mijn psychiater zei ooit “op het vlak van slapen zit ik bij u echt met mijn handen in het haar!”  Nu wist men dat toen nog niet, maar ondertussen blijkt ook hier dat een hormonaal probleem hier een van de grootste oorzaken is. Probleem is ook dat ik jarenlang neuroleptica of antipsychotica nam om te kunnen slapen en dat men nu zelfs weet dat dat de hormonale problemen en dus eigenlijk ook de slaapproblemen net verergerd heeft. De ironie… Ik neem daar niemand iets kwalijk in, maar het is wel verschrikkelijk dat te beseffen, zeker omdat die problemen ook zo van invloed op de vruchtbaarheid zijn. Maar goed, ook met de slaapmedicatie stopte ik van de ene dag op de andere (of misschien beter gezegd van de ene nacht op de andere) en ik sliep meteen veel beter dan met al die brol (maar natuurlijk wel nog met de melatonine omdat ik dat niet aanmaak): 6u diepe slaap zonder al die brol…. 3u oppervlakkige slaap met al die brol…. Mijn nonkel had overigens net hetzelfde voor met het plots stoppen van alle slaapmedicatie tegelijk. 😉


Nu ja, op 7 februari had ik zwangerschapstest, de zoveelste fertiliteitspoging, wéér negatief en voor mij was dat nu definitief kinderloos: negatief, ik ging van eerst heel veel wenen en heel veel pijn voelen naar niets willen voelen en afgelopen week zei ik tegen mijn psychologe: ik denk dat ik depressief aan het worden ben, de signalen zijn er.
“Ah ja? Waaraan merk je dat?” vroeg ze

– ik slaap amper en moet terug slaapmedicatie nemen om 2u slaap te halen

-ik heb geen honger en mijn eten smaakt niet, maakt niet uit wat ik eet

– ik pieker erop los

– ik heb constant hoofdpijn

-ik heb geen zin om buiten te komen, het is nochtans goed weer

– ik voel me down

– in januari was ik half manisch door de hormonen (progynova heeft dat effect dus bij mij en dat moest ik toen nemen), dus ja, dan volgt dat sowieso wel een beetje

– ik vind tandenpoetsen een stomme taak

(Dat laatste klinkt echt stom, maar als ik depressief word, heb ik meestal als eerste geen zin meer om mijn tanden te poetsen)

Oké, zei ze, dat klinkt inderdaad wel zo. Dan zei ze nog “maar Els, jij hebt daar wel ervaring mee, hè, wat kan je daartegen doen?”

– Ik antwoord: “bezig blijven, maar daarin zit ook mijn valkuil, want ik blijf ook echt bezig tot ik letterlijk door mijn benen zak en  niet meer recht raak. het is daardoor dat ik in het verleden op de PAAZ terecht kwam.”

“oké”, zei ze en dat ik misschien naar de psychiater kon gaan, opperde ze nog en dat ze me wel mee zou opvangen…

oké, het was eruit, ik zei haar nog “ik vind dat echt moeilijk om dat toe te geven, weet ge?”

Keek ze me aan “Maar je hebt het wel gedaan, dat is knap!”  Ze zei nog dat het ook niet zo vreemd was, want ik ben in de rouw, dat kan sowieso wat op depressie lijken, zei ze dan.

Dat is ook weer waar natuurlijk….

Vandaar, het was eruit, ik gaf het toe, het voelde meteen al een stuk beter. Ooit heb ik ACT gevolgd (Acceptance and Commitment Therapy). Je monsters (in dit geval de depressie) in de ogen kijken, ze aanvaarden en ze welkom heten. Er niet tegen vechten, maar ze mee op je pad nemen… Ze je in niets laten tegenhouden, maar er wel rekening mee houden dat ze er zijn… zoiets…

Vandaar, “hello darkness, my old friend. I’ve come to talk to with you again….”
Ik zing het ook weleens als ik een herbeleving door de opgelopen trauma’s heb.
Het maakt het hapbaar, minder erg, niet hopeloos, maar gewoon “oke, daar ben je weer, we komen er wel weer door, jij en ik.”

Oh ja, ik heb sowieso wel terug perspectief qua kinderwens tegenover dit gesprek bij mijn psychologe, daarover later meer…. En eigenlijk is dit gevoel grotendeels dus ook al weer weg, gelukkig… 😉